Szkoła Podstawowa Specjalna im. Juliana Tuwima w Stargardzie

Terapia metodą Marianny i Christophera Knilla

Autorska metoda Marianny i Christophera Knilla powstała w wyniku trudności, jakie napotykali terapeuci komunikując się z osobami nie nawiązującymi kontaktu z otoczeniem. Autorzy wyodrębnili w niej dwie części: „Dotyk i Komunikacja” oraz „Programy Aktywności, Świadomość Ciała, Kontakt i Komunikacja”.
Program adresowany jest głównie dla dzieci upośledzonych umysłowo, autystycznych, pasywnych i wrogo reagujących na otoczenie, dla osób z defektami sensorycznymi i fizycznymi, ale i dla tych wszystkich, którzy mają małe, zdrowe dzieci. Jest to trening zaznajamiający dziecko z własnym schematem ciała, rozwijający kontakt społeczny, ruch, świadomość ciała oraz jego możliwości sprawcze (umiejętność kontroli ruchów), różne formy zabawy z partnerem.
„Dotyk i Komunikacja” polega na uświadomieniu sobie przez dziecko własnego ciała poprzez właściwy odbiór bodźców płynących z rąk terapeuty w trakcie masowania poszczególnych jego części.
„Programy Aktywności, Świadomość Ciała, Kontakt i Komunikacja” - to nastawienie na rozwój dziecka w zakresie naśladownictwa, ruchu i zabawy, a także kontaktów z otoczeniem. Składa się ona z pięciu programów:
- Programu wprowadzającego,
- Programu Pierwszego - obejmującego ćwiczenie górnych części ciała,
- Programu Drugiego - skupiającego się na ćwiczeniach dolnych partii ciała,
- Programu Trzeciego - dla osób o większej sprawności, koordynacji ruchowej uwadze,
- Programu Czwartego - przeznaczonego dla osób wykazujących się własną inicjatywą.
Ponadto został także stworzony program specjalny dla dzieci ze znaczną niepełnosprawnością ruchową.
Ważną częścią składową każdej sesji jest muzyka, specjalnie skomponowana dla potrzeb opisywanej metody. Stanowi ona obudowę wspierającą zajęcia z dziećmi oraz nieodłączny element pracy metodą Knilla. Towarzyszy wykonywanym czynnościom przez cały czas trwania zajęć. Ponieważ muzyka zwiększa i stymuluje uwagę dziecka, kieruje nią i motywuje do określonej aktywności, dziecko uczy się łączyć słyszane dźwięki z konkretnymi czynnościami, co daje nie tylko radość z prawidłowo wykonywanych ćwiczeń, ale zapewnia mu odpowiedni poziom bezpieczeństwa konieczny do nawiązania kontaktu. W efekcie uzyskujemy zwiększoną koncentrację uwagi oraz pamięć, a także usprawniamy koordynację pomiędzy układem nerwowym a mięśniowym.
Aktywności zawarte w każdym programie następują kolejno po sobie dzięki czemu dzieci lepiej rozumieją relacje pomiędzy sobą i swoim ciałem, a to może uczynić je zdolnymi do odkrycia znaczących powiązań z otoczeniem i wejścia w relacje z innymi ludźmi, oraz do manipulowania przedmiotami w sposób celowy, poznawczy, a nie schematyczny i stereotypowy. Celem nadrzędnym zajęć jest rozwijanie świadomości i wrażliwości dzieci na wzajemne kontakty, sygnały i reakcje.
Należy pamiętać, iż doznania związane z odczuwaniem dotyku i ruchu pojawiają się najczęściej w życiu człowieka, dlatego są mu najlepiej znane, zapewniają skuteczne zaspokajanie potrzeby poczucia bezpieczeństwa. Pozwalają na zdobywanie informacji na temat swojego ciała, wyodrębnianie go z otoczenia, a co za tym idzie ułatwiają rozwój poznawczy.